The Celtic Literature Collective

Llyma Prophwydolyaeth Sibli Doeth
Llyfr Coch Hergest col. 571 - 577

I.—Sibli oed verch y briaf vrenhin o heccube y mam gwreic briaf. a honno aoed arnei amrauaelon enweu ieith roec y gelwit tyburrina. yn lladin allumea. Sibli a damgylchynawd amravalyon brenhinaetheu y dwy rein. nyt amgen. yr asya a gwlat alexander mawr. a galilea a cicilia a phampilia. a galacia. a gwedy daruot idi culenwi y vann honno or byt oe dewindabaetheu. odyno hy a aeth hyt yn ethyopia gwlat y blomonyeit. Odyno y babilon y doeth. ar aifric. a libia. a pentapolis. a mawritania. ac ynys y palm. Yn yr holl wledyd hynny y pregethawd. ac o daroganneu prophwydolyawl y kyulenwis petheu da y rei da. petheu drwc y rei drwc. Nyni a wdam yr venegi ohonei hi yny bardoniaetheu petheu a delynt rae llaw. y rei diwethaf yn amlwc y ardangos. Wrth hynny tywyssogyon rufein pan glywssant clot y racdywededic sibli. wynt ae kenadassant. a hynny ygkyfedrychedigaeth amherawdyr rufein.

II.—Yr amherawdyr a anuones attei gennadeu. ac a beris y doyn y rufein yn anrydeclus. Canwyr o hynauyeit rufein rywelsynt pob un yr un nos un ryw vreudwyt. y gweledigaeth y dangossei udunt trwy en hun yggoruchelder nef megys naw heul yn ymdangos. Yr heul kyntaf oed loew. ac yn golehau yr holl daear. Yr eil heul oed vwy a goleuach. ac yndaw eglurder. awyrawl. Y trydyd heul losgi oed ac aruthyr. ac yny droet e. . . dig. Y petweryd heul orch. . . . daeu ac yndaw petwar paladyr yn goleuheu. Y pymhet oed dywyll a gwaedawl. ac yndaw megys llugorn yn taranawl dywyllwch. Y hwechet aoed diruawr y thy wyllwch. ac yndaw pwynt blaenllym megys poynt scorpion. Pryf yw y scorpion bychan y gorffolyaeth. unveint ac wchileryr. ac oerach y wenwyn no dim. Y seithued oed tywyll heuyt ac aruthyr .o liw gwaet. ac yndaw megys cledyf petwar minyawc. Yr wythuet oed ardmenedic. ac yny berued lliw cochwydawl. Y nawuet heul oed rydywyll yny chyich ogylch. ac yny perued un paladyr yn goleuhau.

III.—Pann ercheuynawd sibli y gaer rufein y mewn. bordeisseit y dinas. pany gwelssaiit. a ryuedassant yn vawr am y thegwch i o anrydedus osgeth tee. ac erdrym y phryt yggolwc pawb. hyawdyl y geireu doethmabus. ac o bop tegwch arderchawc y chorif. Ac yr gwarandawyr y hyrnadrawd aoed safwyrus. a melys ymdidan a gyfranney. Yna y doethant y gwyr rywelsynt yr un breudwyt attey. ac y dechreussant wrthi yn y mod hwnn eu hymadrawd. Athrawes ac argiwydes mor wedus goiff ath teu ti y kyuryw arderchogrwyd bryt kynno thi ar wreic yr holl daear nys rywelsain. canys gwdost manac yn rac liaw yn damweineu tyghetuenawl. Hitheu val hynn a attebawd. nyt kyuyawn yn lle kyulawn o betheu budyr. a llyg redic o amryuaelon brouedigaetheu dangos rinwed gweledigaeth a del rac ilaw. namyn deuwch gyt a mi hyt ympenn y mynyd raccw. yr hwnn yssyd oruchel :ac eglur. Ac yno mi a vanagaf ywch yr hynn a del rac llaw y dinas rufein.

IV.—Ac yno y cloethant y gyt mal yd herchis. ac ydi hi yno y managassant y gweledigaeth. ar breudwyt a welsynt. A hitheu a dywot. Y naw heul rywelsawch a arwydocaant y kenedloed a deiwynt rae ilaw. ar amrauelder oed arnadunt a dengys amrauael vuched ya byd y veibon y kenedloed hynny. Yr heul kyntaf a venyc y genedyl gyntaf. yn yr honn y bydant dynyon mul. ac eglur y garu rydit. A gwirion vydant a hynawys a thrugarawc. ac a garant y tiodyon. a digawn eu uoethet. Yr eil heul yr eil genedyl. a dynyon vydant a vuchedocant yn eglur. ac a amylhawynt yn uawr. ac a diwhuyllant duw heb drycdyuyaeth. ac y gyt vuchedokaont ar y daear. Y trydyd heul y trydyd genedyl. ac y kyuyd kenedyl yn erbyn kenedyl. a ilawer o ymla den a vyd yn rufein.

V.—Y petweryd heul y betwared lin. ac yn yr amser hwnnw y daw dynyon a wattont gwironed, ac yny dydyeu hynny y kyuyt gwreic. a meir vyd y henw. ac ydi y byd gwr. ioseph y eriw. ac y creir or veir honno mab heb gyt gwr a gwreic. drwy rat yr yspryt glan yn vab y wir duw. ae enw a vyd lessu. A meir a vyd gwvry kynn esgor a gwedy escor. yr hwnn a aner o honno a vyd gwir duw a gwir dyn. megys y managas. sant yr holl brophwydi. ac y eulenwa kyureith gwyr eurey. ac y kyssyilta y petheu priawt y gyt. ac a dric y teyrnas yn oes oessoed. A phan aner hwnnw y daw ileg o egylyon ar y deheu. ac ar y asseu y dywedut gogonyant y goruch elder y duw. ac yny daear tagneued yr dynyon. ac a daw llef y arnad y dywedut. hwnn yw vy mab. i. karedic yn yr hwnn yr ryggeis. i. vod ymi yndaw.

VI.—Yno y doedynt effeireit gwyr eurey rey yn gwarandaw. ac y dywedassant wrthi val hynn. Yr ymadrodyon y syd aruthyr. tawed y vrenhines honn. Sibli a attebawd udunt. Oi ideon agheu yw bot velly. ny chredwch hagen idaw ef. wynteu a dywedassant na chredwn. kanys tystolyaeth a geir a rodes yn tadeu ni. hitheu. ac fly duo ef y law y wrthym ni. Hitheu eilweith a attebawd udunt. Duw nef aenir megys y mae ysgrivenedic. kyffelyp vod oe tat, a gwedy hynny mab drwy oessoed a tyf. ac y kyuodant yny erbyn brenhined a thywyssogyon y daear. Yny dydyeu hynny y byd y cesar arderchawo enw. ac a wiedych yn rufein. ac a darestwg yr holl daear idaw. Odyna y kyuodant tywyssogyon yr offeireit yn erbyn iessu. yr hwnn a wna ilawer o wyrtheu. ac wynt ae dalyant ef. ac wynt a rodant idaw bonclusteu o ysgymynyon dwylaw. ac yny wyneb kyssegredje y poerant. poer gwenwynawl. ac a dyry ef y geuyn gwerthuawr udunt oe uaedu. ac yr kymryt amarch y garitunt. ef a dew. Yn vwyt idaw y rodant bystyl. ac yn diawt gwin egyr a ballofuyant. ac ar brenn diodefeint ae crogant. ac ae liadant. Ac ny rymhaa hynny udunt dim. kanys y trydydyd y kyuyt o veirw ac yd ymdengys y disgyblon. ac wynt yn edrych yd ysgyn yr nef. ac ar y teyrnas fly byd diwed.

VII.—Wrth wyr rufein y dywot sibli. Y pymhet heul y bymhet lin arwydocca. ac yn yr oes honno yd ethyl iessu deu bysgodwr o galilea. ac oe briawt gyureith y dyso wy. ac y dyweit. Ewch ar dyse a gymerassawch y gennyf. dysgwch hwnnw yr holl bobbed, a thrwy dec ieyth a thrugein y darestygir yr holl genedloed. Y hwechet heul y hwechet genedyl yw. ar dinas hwn yma a wledychant teir blyned. Y seithuet heul y seithuet genedyl vyd. ac y kyuodant ac y gwnant lawer O laduaeu yn daear gwyr eurey yr duw. Yr wythuet beul yr wythuet genedyl vyd. ac y vegys yn digenedylu y byd rufein. ar gwraged beichawl a udant yn eu trallodeu a doluryeu. ac a dywedant. a debygy di a esgorwn ni. Y nawuet heul y nawuet lin vyd. ac y kyuodant gwyr rufein yn ormes ar lawer.

VIII.—Odyna y kyuodant den vrenhin o syria. ac en flu ny ellir rif arnaw. moy nac ar dywot y mor. Ac wynt a gynhalyant dinessyd a brenhinaetheu gwyr rufein. hyt ygkacedonia. Yna y tywelitir amylder oe waet. Y petheu hynn oil pony coffawynt y dynassoed ar kenedloed a ofnahant yndunt. ac a wahanant yr dwyrein. A gwedy hynny y kyuodant deu vrenin or eifft. ac a ymladant a phetwar brenhin. ac ae iladant ac en llu. ac wiedychant teir biyned a hwemys. Ac wedy hynny y kyuyt arall. o. y enw rackyuoethawc yn ymlad. yr hwnn a wiedycha dec mlyned ar hugeint. ac adeila temyl y duw. ac a eflawna y gyureith. ac a wna wironed yr duw ar y daear. A gwedy y rei hynny y kyuyt brenhin arall yr hwnn a wiedycha ychydic o amsseroed. ac wynt a ymladant ac ef. ac ae liadant. Gwedy y byd brenhin andon. ac o andon y daw. a. ac o. a. y daw. a. ac o honnaw ynten. a. ar eil kyntaf. a. avyd gwr. ymladgar. a diruawr ryuelwr. Ac or. a. hwnnw y daw. R. ac or. R. hwnnw y daw. l. ac y hwnnw y byd medyant ac un vrenhinyaeth eissen O ugein.

IX.—Ac gwedyy rei hynny y kyuyt salicus o ifreinc, k. y henw. hwnnw a vyd gwr mawr. a gwar. a chyuoethawc. a thrugarawc. A hwnnw a wna kyuyawnder a gwironed ac aghenogyon. Kymeint vyd rat hwnnw yny wironed. a phan vo yn kerdet y iford ac y gosty. gyant y gwyd en blaenwed yny erbyn. ar dwfyr yny erbyn fly wyrhaa. kyflelyb idaw yn amherodraeth rufein kynnoc ef ny bu. ac fly daw rae liaw. Ac gwedy ynteu y daw brenhin. l. y enw. gwedy l. y daw. B. ac gwedy B. y daw xxxa in. B. enw bop un onadunt. Ac or B. y daw. a. a hwnnw gwr aflonyd vyd. katarnn yn ymlad. a llawer a gerda O vor a thir. ac ny cheiff y elynyon le liaw arnaw. ac efe aa vegys yn deholedic dieithyr y teyrnas. Ac eneit or diwed aa y teyrnas nef ar duw.

X.—Odyna y kyuoyt gwr. V. y enw. ifranc or neill parth. lwmbart or parth arall. a hwnnw a vyd medyant idaw yn erbyn y elynyon. an a ymladant ac ef. ac yn y dydyeu hynny y daw brenhin. O. y enw. a hwnnw a vyd kyuoethoccaf a chadarnha. ac a wna trugared yr tiodyon. ac a varnn yn iawn. ac O hwnnw y daw. o. arall mwyhaf y allu. ac adantaw ynteu y bydant ymladeu yr cristonogyon ar paganyeit. a ilawer o waet a dyweiltir. A vij mlyned y wiedycha. ac y nef yr aa y eneit. o hwnnw y daw brenhin O. y en.w. a hwnnw a beir lladuaeu. a gwr mawr y drwc. a heb ifyd yn gwironed. a thrwy hwnnw y bydant ilawer O drycoed. ac gwaet a dihwyllir yn amyl. ac a dan y allu ef y distrywir llawer O eglwysseu. yn y brenhinaetheu liawer o drallodeu a vydant. Ac yno y kyuyt kenedyl yny teyrnas. a elwir capadocia. a theyrnas pampilia a geithiwant. yn amsser hwnnw am nat yntredant drwy drws y dauatty. Hwnnw a wiedycha teir blyned. ac gwedy ynteu y daw brenhin. h. y enw. ac yn y dydyeu hynny ymladeu ilawer a vydant. ac ar samaria y ryuela. a hrenhinaeth pentapolis a gyrcha. Y brenhin hwnnw a hanoed O genedyl y lwmbardyeit. Odyna y kyuyt brenhin. O. y enw. o ifreinc ac a ryuela ar wyr rufein. ac y bydant ryueloed ac yinIadeu. a hwnnw a vyd gwr kadarn galluawl. ac ychydic O arnsser y gwledycha.

XI.—Odyna ykyuodantgwyr O aria, a gwyr creulawn y gyt ac wynt. ac y keithiwant lleoed a elwir tarentus. a hairo. a liawer O dinessed a anrheithant. a gwyr rufein pann vonnon dyuot. ny byd a wrthwyneppo udunt. onyt duw y duwyeu. ac arglwyd yr arglwydi. Ac yna y daw yr eidon. ac y diwreidant persiden. megys nat achupper y dinessyd a wediont. a phan delhont y ymgyfaruot. y gwnant ffos ger liaw y dwyrein. ac y ymladant yn erbyn gwyr rufein. ac y lluneithant tagneued y rygthunt. Ac yno y daw gwr ryuel dyborthyawdyr brenhin groec y dmas ierapolis ac y distriw temloed y geuduwyeu. ac yna y doant kylyon mawr a chwilot. ac y bwytant yr hell wyd a holl ffrwytheu brenhinaetheu capadocie a atil a ssan ac o newyn yd hirgystegi Ac gwedy hynny ny byd. ac y cyuyt brenhin arall. gwr ymladgar. B. y enw. yn wir y gwiedycha. ac gwybyd ditheu yn llegwir yd anteilygant yny erbyn ilawer or gwyr nessaf am rem kyuoethawc

XII. —Ac vu y dydyeu hynny y biedycha brawt y llall y agheu ar tat y mab ar brawt a gyttyaw ae whaer. a llawer o bechoden yskymun a vyd yn y daear. Yr hen wyr a wnant gyvelogach ar morynyon ar dryc offeireit gyt ar twylledygyon weiydon Yr escyp drwy y drycweithredoed fly chredan yn jawn a gordmenedigaeth gwaet a vyd ar y daear A themleu a lygrir drwy letradawl budyr gyt a chytyaw y gwyr am lleill yny ymdangosso en gweledigaeth udunt yn waradwyd Ar dynyon yna gribdeilwyr vydant a threisswyr yn cassau gwironed ac yn caru keiwyd a brawdwyr iufein a symudir os hediw yd anuoun y varnu heb rodi udunt trannoeth wynt ae haduarnant yr un vrawt yr da an ny varnant y iawnder namyn geu a ffalst ac yn y dydyen hynny y bydant dynyon cribdeilaw ac yn kymryt rodyon dros hop kelwyd Ac y distrywir kyureith a gwironed ac y kryn y daear yn ymrauaelon leod ac ynyssed a dinessyd a brenhinaetheu a ossodir O uoduaeu ac y byd tymhestloed a ball ar y dynyon ar daear a diffeith drwy y gelynyon ac ny rymhaa gwacter y duyeu eu didanu.

XIII.—A gwedy hynny y kyuyt brenhin. k. y enw. a phan del, ef a wledycha ennyt. nyt amgen dwy vly ned. ac ymladeu a wnant yny amsser. Ac gwedy ynteu y daw brenhin. a. y enw. ac ef a gyneil y deyrnas drwy yspeit amsser. ac ef a daw y rufein. ac ae keithiwa. ac ny ailant rodi y eneit yn hiaw y elynyon. ac yn dydyeu y vuched ef a vyd gwr mawr. ac a wna gwironed yr tlodyon. ac a wledycha hir amsser. Ac gwedy ef y kyuyt vrenhin arall. B. y enw. ac ohonaw ynteu y kerdant. xij. B. enw pob un. Ar diwethaf a hennyd o lumbardi. ac a wledycha can miyned. Gwedy hynny y daw brenhin O ifreinc. B. y enw. yna y byd dechreu doluryeu. y kyuryw ny bu yr dechreu byt. ac yn y dydyeu hynny y bydant ymiaden ilawer a thrallodeu. ac gordinenedigaeth gwaet. ac ny byd a wrthwyneppo yr gelynyon. Ac yna heuyt y krynn y daear drwy dinessyd a brenhinaetheu. a ilawer o deyrnassoed a gaethiwir. Rufein a diwreidir o tan a chledeu. Bufein a gymerir yn ilaw y brenhin hwnnw. a dynyon treisswyr a vyd whannawc a chreulawn. ac yn cassau y tlodyon. ac ygkyuarssagu y rei diargywed. ac yn iachau y rei argywedus. Ac yna y bydant y rei argywedussaf. ac enwiraf. ac arglwydiaetheu yn en teruyneu a gaethiwir. ac ny byd a wrthwyneppo udunt. neu at eu diwreido oc en chwant. ac eu dryc dyuyaeth.

XIV.—Ac yna y kyuyt brenhin O groec. constans y enw. a hwnnw a vyd brenhin y groec. ac yn rufein. Hwnnw a vyd mawr y gorffolyaeth. a thee y edrychet. ac echdywynedic oe olwc. a gwedus lun ar y gorif yn adurnyant anrydedus. ae teyrnas deudec mlyned a chant. Yn yr amser hwnnw y bydant goludogyon ar y daear a dyr y ffrwytheu amlet. ac na werthir y messur gwenith mwv no cheinawc. ar messur olew yr keinnawc. Ar brenhin hwnnw a vyd a ilythyr gar y vron yn wastat. ac yn yr llythyr yn yscriuenedic. brenhin groec a darestwg idaw pob teyrnas gristonogawl holl dinassoed. ac ynyssoed y paganeit a distrywa. ac eu temloed a diwreida. ar holl paganyeit a dric y gret. ac yn yr holl tern-loed y werthuawr groc a dyrcheuir. Yna y dechreu of rodi ethiopia ar eifft yn dywawl wassannaeth. ac ar n wedio yr groc yssegre o leas cledeu y teruynir. A phan gwplaer cant ac ugein mlyned. yr ydeon a trossir y gret or arglwyd. ae ved ynten gwynvydedic a vyd gogonedus y gan bawp. Yn y dydyen hynny y kyuyt y dyethir iuda. a gwlat yr israel yn ifydlonder a bresswyla.

XV.—Yn yr hwnnw amser y kyuyt tywyssawc en-wired O lwyth dan. yr hwnn a elwir anticrist. hwnn a vyd mab colledigaeth. a phenn syberwyt. ac athro kyueilorn. kyn lawn o dryc enwired. yr hwnn a drossa y byt. ac a wna arwydon. a bredycheu drwy ffalst dangossedigaethen. ef a dwyll trwy hudolawl geluydit hawer yn gym eint ac y gweler ef yn anvon y tan or nef. ac y lleihaer y blynydoed megys y missoed. ar missoed megys yr wythnosseu. ar wythnosseu val y dydyeu. ar dydyen val yr oryeu. Yna y kyuodant O deheu dwyrein kenedloed kyhynet or rei a werthwys alexander nyt amgen. goc a magoc. yna y mae dwy vrenhinaeth ar hugein. rinedy y rei fly wys mwy nor tywawt yn y weilgi. Pan web brenhin y rufeineit y geilw y lu. ac y ryuela ac wy. ac y ilad hyt y teruyn eithaf.

XVI.—A gwedy hynny y daw y gaerusalem. ac yno y gwrthyt goron y teyrnas. a phob brenhinawl abit y dedyf y deyrnas y duw dat. ac yn arglwyd fly iessn grist y vab. Yn y oes ef y deuant y den egluraf. nyt amgen. holy ac enoc. y venegi hot yn dyuot rae llaw. ac y llad yr anticrist y rei hynny. Ar trydydyd y kyuodant trwy dnw. ac yna y byd gonid mawr. y kyuryw na bu na chyn-t nac gwedy. yr arglwyd a vyrhaa y dydyeu hynny O achaws y detholedigyon. A mihagel a lad yr anticrist ymynyd oliuet. gwedy racvenegy O sibilla y petheu hynn. a ilawer o betheu ereill a deloynt rae ilaw. Ac yrnha arwydon y duw daw y varnn. A. sibilla a dywot O dewindabaeth. arwyd y varnn a wlych y daear O ehwys. O nef y daw brenhin rac liaw drwy oessoed yny gnawt y varnu y byt. Odyna ifydlawn ac anifydlawn a weiant duw goruchel y gyt a seint yr oes yny teruyn hwnnw.

XVII.—Ac yna y deuant yr eneiteu yn eu coriforoed yr varnn. Yna y bydant drein amyl yny daear anywyil.. edic. ac y bwrw y bedeu y vyny a vo yndnnt. ac y llysc tan y daear ar awyr ar weilgi. ac y tyrr pyrth y twll uffernn. ac y rodir yr eneiteu da ryd olenat. ac y rei drwc ifiam tragywydawl ac en llysc. Ac yna yd adef pawb y dirgeledigyon pechoden. Duw a ardengys keternyt golenat. yna y byd kwyn Van. a chrynn danned. yna y twylla yr heul. ac y drychenir genri yn y syr. ac y try y nef. ac y palla goleurwyd y lleuat. Yna y gostygir y lleoed uchel. ac y drychenir y glynnyeu. ny byd nac uchel nac issel ar y daear ny wneler yn gyn wastatet. Yna y gorffwyssant pob peth. ac y palla yr daear yn torredic. Ac yna y llysc tan yr auonyd ar ffynhonneu. ac yna y daw llef or nef. corn or goruchelder praff y odwrd. ac y byd trist y rei truein yn kwynaw eu pechawt ac eu hamryvaelyon lauuryeu. Ac yna y dengys y daear uffernawl defnyd. Ac yggwyd ydansodir pob peth ac y bwrir. ac yna y dygwyd tan brwmstanawh or nef a dwfyr or un defnyd. Ac ar hyn y teruyna prophwydolyaeth sibilla gyt ae breudwyt.