Dantes Alagherii Iohanni de Virgilio



Vidimus in nigris albo patiente lituris
Pyerio demulsa sinu modulamina nobis.
Forte recensentes pastas de more capellas
tunc ego sub quercu meus et Melibeus eramus.
Ille quidem, cupiebat enim consciscere cantum,               5
"Tityre, quid Mopsus? quid vult? edissere " dixit.
Ridebam, Mopse; magis et magis ille premebat.
Victus amore sui, posito vix denique risu,
"Stulte, quid insanis?" inquam: "tua cura capelle
te potius poscunt, quamquam mala cenula turbet.               10
Pascua sunt ignota tibi que Menalus alto
vertice declivi celator solis inumbrat,
herbarum varium florumque inpicta colore.
Circuit hec humilis et tectus fronde saligna
perpetuis undis a summo margine ripas               15
rorans alveolus, qui, quas mons desuper edit,
sponte viam, qua mitis eat, se fecit aquarum.
Mopsus in his, dum lenta boves per gramina ludunt,
contemplare ovans hominum superumque labores:
inde per inflatos calamos interna recludit               20
gaudia sic ut dulce melos armenta sequantur,
placatique ruant campis de monte leones,
et refluant unde, frondes et Menala nutent".
"Tityre," tunc "si Mopsus" ait "decantat in herbis
ignotis, ignota tamens sua carmina possum,               25
te mostrante, meis vagulis prodiscere capris".
Hic ego quid pteram, cum sic instaret anhelus?
"Montibus Aoniis Mopsus, Melibee, quot annis,
dum satagunt alii causarum iura doceri,
se dedit et sacris nemoris perpalluit umbra.               30
Vatificis prolutus aquis, et lacte canoro
viscera plena ferens et plenus ad usque palatum,
me vocat ad frondes versa Peneyde cretas".
"Quid facies?" Melibeus ait: "tu tempora lauro
semper inornata per pascua pastor habebis?"               35
"O Melibee, decus vatum, quoque nomen in auras
fluxit, et insomnem vix Mopsum Musa peregit",
retuleram, cum sic dedit indignatio vocem:
"Quantos balatus colles et prata sonabunt,
si viridante coma fidibus peana ciebo!               40
Sed timeam saltus et rura ignara deorum.
Nonne triumphales melius pexare capillos
pe patrio, redeam si quando, abscondere canos
fronde sub inserta solitum flavescere Sarno?"
Ille: "Quis hoc dubitet? propter quod respice tempus               45
Tityre, quam velox; nam iam senuere capelle
quas concepturis dedimus nos matribus hircos".
Tunc ego: "Cum mundi circumflua corpora cantu
astricoleque meo, velut infera regna, patebunt,
devincire caput hedera lauroque iuvabit:               50
concedat Mopsus". "Mopsus" tunc ille "quid?" inquit.
"Comica nonne vides ipsum reprehendere verba,
tum quia femineo resonant ut trita labello,
tum quia Castalias, pudet acceptare sorores?"
ipse ego respondi, versus iterumque relegi,               55
Mopse, tuos. Tunc ille humeros contraxit et "Ergo
quid faciemus" ait "Mopsum revocare volentes?"
"Est mecum quam noscis ovis gratissima" dixi
"ubera vix que ferre potest, tam lactis abundans;
rupe sub ingenti carptas modo ruminat herbas;               60
nulli iuncta gregi nullis assuetaque caulis,
sponte venire solet, numquam vi, poscere mulctram.
Hanc ego prestolor manibus mulgere paratis,
hac inplebo decem missurus vascula Mopso.
Tu tamen interdum capros meditere petulcos               65
et duris crustis discas infingere dentes".
Talias sub quercu Melibeus et ipse canebam
parva tabernacla nobis dum farra coquebant.



Dante Medieval Latin The Latin Library The Classics Homepage