- Hic, ubi graminea in latum sese explicat aequor
- Planities, vacuoque ingens patet area campo,
- Cum solem nondum fumantia prata fatentur
- Exortum, et tumidae pendent in gramine guttae,
- Improba falx noctis parva incrementa prioris
- Desecat, exiguam radens a cespite messem:
- Tum motu assiduo saxum versatile terram
- Deprimit extantem, et surgentes atterit herbas.
- Lignea percurrunt vernantem turba palaestram
- 10
- Uncta, nigens oleo, formae quibus esse rotundae
- Artificis ferrum dederat, facilisque moveri.
- Ne tamen offendant incauti errore globorum
- Quaeque suis incisa notis stat sphaera; sed unus
- Hanc vult, quae infuso multum inclinata metallo
- Vertitur in gyros, et iniquo tramite currit;
- Quin alii diversa placet, quam parcius urget
- Plumbea vis, motuque sinit procedere recto.
- Postquam ideo in partes turbam distinxerat aequas
- Consilium, aut sors; quisque suis accingitur armis.
- 20
- Evolat orbiculus, quae cursum meta futurum
- Designat; jactique legens vestigia, primam,
- Qui certamen init, sphaeram demittit, at illa
- Leniter effusa, exiguum quod ducit in orbem,
- Radit iter, donec sensim primo impete fesso
- Subsistat; subito globus emicat alter et alter.
- Mox ubi funduntur late agmina crebra minorem
- Sparsa per orbiculum, stipantque frequentia metam,
- Atque negant faciles aditus; jam cautius exit,
- Et leviter sese insinuat revolubile lignum.
- 30
- At si forte globum, qui misit, spectat inertem
- Serpere, et impressum subito languescere motum,
- Pone urget sphaerae vestigia, et anxius instat,
- Objurgatque moras, currentique imminet orbi.
- Atque ut segnis honos dextrae servetur, iniquam
- Incusat terram, ac surgentem in marmore nodum.
- Nec risus tacuere, globus cum volvitur actus
- Infami jactu, aut nimium vestigia plumbum
- Allicit, et sphaeram a recto trahit insita virtus
- Tum qui projecit, strepitus effundit inanes,
- 40
- Et, variam in speciem distorto corpore, falsos
- Increpat errores, et dat convitia ligno.
- Sphaera sed, irarum temnens ludibria, coeptum
- Pergit iter, nullisque movetur surda querelis.
- Illa tamen laudes summumque meretur honorem,
- Quae non dirumpit cursum, absistitque moveri,
- Donec turbam inter crebram dilapsa supremum
- Perfecit studium, et metae inclinata recumbit.
- Hostis at haerentem orbiculo detrudere sphaeram
- Certat, luminibusque viam signantibus omnes
- 50
- Intendit vires, et missile fortiter urget:
- Evolat adducto non segnis sphaera lacerto.
- Haud ita prosiliens Eleo carcere pernix
- Auriga invehitur, cum raptus ab axe citato
- Currentesque domos videt, et fugentia tecta.
- Si tamen in duros, obstructa satellite multo,
- Impingant socios, confundatque orbibus orbes;
- Tum fervet bilis, fortunam damnat acerbam,
- Atque deos atque astra vocat crudelia.
- Si vero incursus faciles, aditumque patentem
- 60
- Inveniat, partoque hostis spolietur honore:
- Turba fremit confusa, sonisque frequentibus, euge,
- Exclamant socii; plausu strepit omne viretum.
- Interea fessos inimico Sirius astro
- Corripit, et salsas exudant corpora guttas;
- Lenia jam zephyri spirantes frigora, et umbrae
- Captantur, vultuque fluens abstergitur humor.
Addison | Neo-Latin | The Latin Library | The Classics Page |